ሰውን በመስቀል መስቀል የተጀመረው በፋርስ ነው፡፡ በፋርስ ሰዎች አምልኮት የመሬት አምላክ ኦርሙዝድ/ ORMUZD/ ይባላል፡፡ ወንጀለኛ በሀገራቸው ሲገኝ ቅጣቱን በመሬት የተቀበለ እንደሆነ አምላካቸው እንዳይረክስ ወንጀለኛውን ሁሉ በመስቀል ይሰቅሉት ነበር፡፡ ይህ አድራጎት እንደ ልማድ ሆኖ በሮማ ግዛት ሁሉ የተለመደ ሕግ ሆነ፡፡ በኦሪትም ሥርዓት በመ ስቀል ይሰቅሉት ነበር፡፡ በሮም ግዛት ሁሉ የተለመደ ሕግ ሆነ፡፡ በኦሪትም ሥርዓት በመስቀል / በስቅላት/ የሚቀጡ ሁሉ ርጉማን ውጉዛን ነበሩ፡፡ በፋርስ ግዛት ኃላም በሮማውያን አገዛዝ ሰልጥኖ ነበረው ሰዎችን በመስቀል የመስቀል ቅጣት ብዙ ጊዜ የሚከተሉትን ነገሮችም ይጨምር ነበር፡፡

ወንጀለኛው ከመስቀሉ በፊት ይገረፋል፡፡ መስቀያውን ተሸክሞ እየተንገላታ ከከተማ ውጪ ወዳለ መስቀያ ቦታ ይወሰዳል፡፡ ሕማሙን ይረሣ ዘንድ የኢየሩሳሌም ሴቶች ሥቃዩን ለማደንዘዝ መጠጥ የጠጡታል፡፡ ከዚያም በመስቀሉ ላይ እጆቹንና እግሮቹን ይቸነከራል ወይም በገመድ ይታሠራል፡፡ ከራሱ በላይም ወንጀሉ ተጽፎ ይለጠፍበታል፡፡ የተሰቀለው ሰው የሚሞተው ደሙን በማፍሰስ ሳይሆን በልቡ ድካም በመሆኑ ብዙ ጊዜ ነፍሱ ከሥጋው የምትለየው በሁለተኛው ወይም በሦስተኛው ቀን ነው፡፡ ወንጀለኛውን ቶሎ መግደል ሲፈልጉም እግሮቹን ይሰብሩ ነበር፡፡ 

በዚህ መልኩ መድኃኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ከተሰቀለበት በኋላ የርጉማንና ውጉዛን መስቀያ የነበረው መስቀል የነጻነታችን አዋጅ የተነገረበት ሰላማዊ ዙፋን፤ የክርስቲኖች የነጻነትና የድል ምልክት ሆኗል፡፡

ከሕገ እግዚአብሔር ከአምልኮተ እግዚአብሔር የወጡ ፋርሶችና ሮማውያን ወንጀለኞቻቸውን ለመቅጣት የመግደያ መሣሪያ ቢያደርጉትም መስቀል ከጥንት ጀምሮ በብዙ ምሳሌ የተገለጠ መሆኑን መጻሕፍት ቅዱሳት ይመሰክራሉ፡፡

የኖኅ መርከብ የተሠራችበት እንጨትና ሙሴ የፈርኦንን መሰግላን ድል ያደረገበት በትር የመስቀል ምሳሌዎች ናቸው፡፡፡ አስቀድሞ ጻድቁ ያዕቆብ ልጆቹን ኤፍሬምንና ምናሴን አንዱን እጁን በሌላኛው ላይ አስተላልፎ /በመስቀል ቅርጽ/ የባረካቸውም በመንፈሰ እግዚአብሔር ተመርቶ ነገረ መስቀሉን ተረድቶ መሆኑን ልብ ማለት ይገባል፡፡ ልበ አምላክ ዳዊትም « ከቀስት ፊት ያመልጡ ዘንድ ለሚፈሩህ ምልክትን ሰጠኃቸው» /መዝ 59÷4/ ብሎ ምእመናን በክርስቶስ አምነው በመስቀል አማትበው ከማየ ሥራዌ ከማየ ድምሳሴ፤ ከኃጢአት፤ ከአምልኮ ጣኦት እንደሚድኑ፤ አጋንንትን፤ መናፍቃንን ፍትወታት እኩያትን ድል እንደሚየደርጉ ተናገረ፡፡

                                                                                             ዲ. ኤፍሬም እሸቴ